
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, làn sóng đấu tranh giải phóng dân tộc lan rộng khắp các châu lục, đặc biệt mạnh mẽ tại châu Phi – lục địa từng chịu ách đô hộ của nhiều đế quốc phương Tây. Trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động, các dân tộc châu Phi đứng lên giành lại quyền tự chủ, tự do và độc lập dân tộc. Tuy nhiên, hành trình đó không hề dễ dàng. Phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi gặp phải rất nhiều lực cản từ bên ngoài lẫn bên trong. Vậy, kẻ thù chủ yếu của phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai là gì? Cùng trang web nhatotravel tìm hiểu chi tiết ngay trong bài viết bên dưới.
Kẻ thù chủ yếu của phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai là?
Chủ nghĩa thực dân là hệ thống trong đó các quốc gia châu Âu như Anh, Pháp, Bỉ, Bồ Đào Nha… đã xâm chiếm và đô hộ châu Phi từ thế kỷ XIX. Dưới chế độ thực dân, người dân châu Phi không chỉ bị bóc lột tài nguyên mà còn bị tước đoạt quyền con người cơ bản: quyền tự do, quyền học tập, quyền tham gia chính trị và quyền tự chủ quốc gia. Sau chiến tranh, thay vì rút lui, các thế lực thực dân cũ vẫn cố gắng duy trì quyền kiểm soát bằng vũ lực và chính sách “chia để trị”.
Lý do khiến chủ nghĩa thực dân cũ là kẻ thù chủ yếu của phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai chính là vì nó chính là nguồn gốc của sự thống trị và bóc lột. Nó không chỉ chiếm đoạt tài nguyên và quyền lực chính trị, mà còn cố tình kìm hãm sự phát triển của xã hội châu Phi trong hàng thế kỷ. Ngay cả khi thế giới thay đổi sau chiến tranh, các cường quốc thực dân vẫn ngoan cố bám víu vào quyền lực, khiến các phong trào giải phóng phải đánh đổi bằng máu và nước mắt.
Để hiểu rõ hơn về một trong những cuộc đấu tranh tiêu biểu nhất tại châu Phi, bạn có thể tìm đọc bài viết “Mục Đích Đấu Tranh Của Nhân Dân Nam Phi: Cuộc Chiến Vì Bình Đẳng và Tự Do” của Nha To Travel.
Chiến lược đàn áp của thực dân cũ đối với phong trào giải phóng
Để đối phó với sự trỗi dậy của các phong trào độc lập, các cường quốc thực dân triển khai nhiều biện pháp đàn áp tàn khốc:
-
Sử dụng quân đội và bạo lực: Nhiều phong trào ở Kenya (Mau Mau), Algeria hay Angola đã bị đàn áp đẫm máu bởi quân đội thực dân.
-
Thiết lập chính quyền tay sai: Các nước thực dân dựng nên chính quyền thân phương Tây để kiểm soát tình hình, làm suy yếu ý chí đấu tranh của người dân bản xứ.
-
Gây chia rẽ sắc tộc và tôn giáo: Đây là chiến lược phổ biến nhằm làm tan rã sự đoàn kết trong các quốc gia châu Phi, khiến phong trào giải phóng khó có thể thống nhất.
Ảnh hưởng tiêu cực lâu dài của chủ nghĩa thực dân cũ
Không chỉ là kẻ thù trực tiếp, chủ nghĩa thực dân cũ còn để lại những di sản tai hại kéo dài đến tận ngày nay:
-
Biên giới chia cắt phi lý: Các ranh giới quốc gia do thực dân dựng lên đã chia rẽ các bộ tộc và cộng đồng, gây xung đột kéo dài sau khi độc lập.
-
Hệ thống hành chính và giáo dục lạc hậu: Chủ nghĩa thực dân không phát triển toàn diện giáo dục cho người bản địa, khiến các quốc gia sau độc lập thiếu nguồn nhân lực quản lý có trình độ.
- Kinh tế lệ thuộc: Các quốc gia châu Phi sau độc lập vẫn phụ thuộc nặng nề vào cơ cấu kinh tế do thực dân để lại – khai thác tài nguyên thô, xuất khẩu hàng hóa giá rẻ.
Không chỉ bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa thực dân cũ, châu Phi còn là khu vực thường xuyên xảy ra các xung đột quân sự do nhiều nguyên nhân lịch sử và chính trị. Bạn có thể tìm hiểu chi tiết TẠI ĐÂY.
Có thể khẳng định rằng, kẻ thù chủ yếu của phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai là chủ nghĩa thực dân cũ. Chính nó đã khiến quá trình phi thực dân hóa ở châu Phi trở nên dai dẳng, khốc liệt và đẫm máu hơn bất kỳ khu vực nào khác trên thế giới. Tuy vậy, bằng lòng kiên cường và khát vọng độc lập, các dân tộc châu Phi đã lần lượt giành được tự do, đặt dấu chấm hết cho một thời kỳ lịch sử đầy đau thương và mở ra kỷ nguyên phát triển mới.